កម្ពុជា និងថៃ ប្រាប់លោក វ៉ាង យី ប្រធានាធិបតីចិនថា ពួកគេមានឆន្ទៈក្នុងការបញ្ឈប់ការបាញ់ប្រហារ
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ និងកម្ពុជា ជម្រាបជូនសមភាគីចិនអំពីជម្លោះព្រំដែន ខណៈដែលទីក្រុងប៉េកាំងសន្យាថានឹង «បម្រើជាស្ពាន»
កម្ពុជា និងថៃ បានសម្តែងឆន្ទៈក្នុងការបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹង និងបញ្ឈប់ការបាញ់ប្រហារគ្នា បន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នាតាមព្រំដែនថ្មីៗនេះ នេះបើយោងតាមក្រសួងការបរទេសចិន។
យោងតាមក្រសួង រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន និងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសនេះ និងលោក ស៊ីហាសាក់ ភួងកេតកែវ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ បានធ្វើការអត្ថាធិប្បាយបែបនេះនៅក្នុងការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទដាច់ដោយឡែកជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ និងកម្ពុជា បានជម្រាបជូនលោក វ៉ាង អំពីការវិវឌ្ឍចុងក្រោយបំផុតនៃជម្លោះព្រំដែន។
លោក Wang បាននិយាយថា ក្នុងនាមជា «មិត្តភ័ក្តិ និងជាអ្នកជិតខាងជិតស្និទ្ធរបស់ប្រទេសទាំងពីរ» ប្រទេសចិនមានការតក់ស្លុតយ៉ាងខ្លាំងនៅពេលឃើញភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជនស៊ីវិលស្លាប់ និងរបួសនៅក្នុងជម្លោះចុងក្រោយនេះ ដែលអាំងតង់ស៊ីតេរបស់វាលើសពីការប៉ះទង្គិចគ្នាពីមុនៗ។
លោក Wang បានមានប្រសាសន៍ថា «ការកើនឡើងជាបន្តមិនផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ភាគីទាំងពីរទេ ហើយធ្វើឱ្យខូចដល់សាមគ្គីភាពរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន)។ អាទិភាពបន្ទាន់គឺត្រូវធ្វើចលនាដ៏ម៉ឺងម៉ាត់ បញ្ឈប់អរិភាពឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ទប់ស្កាត់ការខាតបង់បន្ថែមទៀត និងកសាងទំនុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកឡើងវិញ»។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះផងដែរ ទីក្រុងប៉េកាំងបានបញ្ជូនបេសកជនពិសេសមួយរូបទៅកាន់ប្រទេសថៃ និងកម្ពុជា ដើម្បីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួលសន្តិភាព។
ក្រសួងការបរទេសចិនបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីថ្ងៃពុធថា “ក្នុងនាមជាប្រទេសជិតខាង និងជាមិត្តជិតស្និទ្ធរបស់កម្ពុជា និងថៃ ប្រទេសចិនតាមដានយ៉ាងដិតដល់នូវ ជម្លោះព្រំដែន ដែលកំពុងបន្តរវាងប្រទេសទាំងពីរ ហើយបានផ្លាស់ប្តូរទិសដៅរវាងភាគីទាំងពីរដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាព”។
យោងតាមក្រសួង បានឱ្យដឹងថា លោក វ៉ាង បានប្រាប់សមភាគីថៃ និងកម្ពុជារបស់លោកថា «ប្រទេសចិននឹងបន្តបម្រើជាស្ពានមួយ ដោយដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការសម្របសម្រួលការស្តារសន្តិភាពរវាងកម្ពុជា និងថៃ»។
ក្រសួងបាននិយាយថា ការទូតតាមយន្តហោះនេះនឹងត្រូវបានដឹកនាំដោយបេសកជនពិសេសរបស់ចិនទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ី ដោយមិនបានបញ្ចេញឈ្មោះអ្នកការទូតនោះទេ។ តំណែងនេះបច្ចុប្បន្នកំពុងកាន់ដោយលោក Deng Xijun ។
ហានិភ័យនៃជម្លោះឡើងវិញរវាងប្រទេសថៃ និងកម្ពុជាបានកើនឡើងកាលពីខែមុន បន្ទាប់ពីទីក្រុងបាងកកបានផ្អាកការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព បន្ទាប់ពីការផ្ទុះមីនដែលបានធ្វើឱ្យទាហានថៃពីរនាក់រងរបួសនៅជិតព្រំដែន។
កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនេះត្រូវបានចុះហត្ថលេខានៅក្នុងខែតុលា ដើម្បីដោះស្រាយការប៉ះទង្គិចគ្នារយៈពេលប្រាំថ្ងៃយ៉ាងខ្លាំងក្លានៅក្នុងខែកក្កដា រវាងប្រទេសទាំងពីរតាមបណ្តោយព្រំដែនរបស់ពួកគេ។ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ បានសម្របសម្រួលកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ហើយបានសាទរវាថាជាជ័យជម្នះដ៏សំខាន់មួយទៀតសម្រាប់រដ្ឋបាលរបស់លោកក្នុងការសម្របសម្រួលសន្តិភាព។
ប៉ុន្តែការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃជម្លោះបានកើតឡើងកាលពីដើមខែនេះ ខណៈដែលប្រទេសថៃបានបើកការវាយប្រហារតាមអាកាសតាមបណ្តោយព្រំដែន ដែលបង្កឲ្យមានការសងសឹកពីកម្ពុជា។ ភាគីទាំងពីរបានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកពីបទសម្លាប់អ្នកមិនមែនជាយុទ្ធជន និងវាយប្រហារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស៊ីវិល។
ការប៉ះទង្គិចគ្នានេះបានបណ្តាលឱ្យទាហានរាប់សិបនាក់ស្លាប់នៅសងខាង។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិចិន លោក Jiang Bin បានឆ្លើយតបនឹងសំណួរអំពីរបាយការណ៍ដែលថា កងកម្លាំងថៃបានរឹបអូសមីស៊ីលប្រឆាំងរថក្រោះ និងឧបករណ៍បាញ់រ៉ុក្កែតផលិតនៅប្រទេសចិន ពីទីតាំងរបស់កម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលប៉ះទង្គិចគ្នានៅតាមព្រំដែនថ្មីៗនេះ។
លោក Jiang បានមានប្រសាសន៍ថា «ប្រទេសចិនបានធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិជាយូរមកហើយ រួមទាំងការជួញដូរអាវុធ ជាមួយទាំងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសថៃ ដែលមិនផ្តោតលើភាគីទីបីណាមួយ គោរពយ៉ាងពេញលេញតាមច្បាប់ និងការអនុវត្តអន្តរជាតិ និងមិនពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ»។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួលចុងក្រោយបំផុតរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីការជំរុញបទឈប់បាញ់បរាជ័យរបស់លោក Trump កាលពីសប្តាហ៍មុន ដែលមិនបានបញ្ឈប់ការប្រយុទ្ធគ្នាទេ ទោះបីជាលោកបានអំពាវនាវជាមួយប្រទេសទាំងពីរក៏ដោយ។
អាស៊ានក៏កំពុងជំរុញឱ្យមានកិច្ចចរចាបទឈប់បាញ់ដែលដឹកនាំដោយប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលជាប្រធានប្តូរវេនរបស់ប្លុកផងដែរ។ ទោះបីជាមិនមានវឌ្ឍនភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក៏ដោយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ និងកម្ពុជានឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ នេះបើយោងតាមទីក្រុងគូឡាឡាំពួរ។
ប្រទេសចិនបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការសម្របសម្រួលចាប់តាំងពីការប៉ះទង្គិចគ្នាតាមព្រំដែនកាលពីខែកក្កដា ដោយសារទីក្រុងប៉េកាំងមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយទាំងទីក្រុងភ្នំពេញ និងទីក្រុងបាងកក។
ក្នុងអំឡុងពេលជម្លោះខែកក្កដា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី បានជួបជាមួយអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន លោក កៅ គឹមហួន នៅទីក្រុងប៉េកាំង។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចពិភាក្សារបស់ពួកគេ លោក វ៉ាង បានពណ៌នាអំពីប្រទេសចិនថាជាអ្នកដោះស្រាយបញ្ហាមិនមែនអាណានិគម ហើយបានហៅជម្លោះព្រំដែនថាជាមរតកនៃអាណានិគមនិយមលោកខាងលិច។ លោកក៏បានជំរុញឱ្យអាស៊ានក្លាយជាអ្នកសម្របសម្រួលសំខាន់សម្រាប់សង្គ្រាមផងដែរ។
ក្រសួងការបរទេសបាននិយាយនៅចុងខែកក្កដាថា ប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រទេសចិនទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ីបានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសថៃ និងកម្ពុជា ដើម្បីលើកកម្ពស់ការចរចាសម្រាប់សន្តិភាពរវាងភាគីទាំងពីរ ដោយមិនបានបញ្ចេញឈ្មោះអ្នកការទូតនោះទេ។
ក្រោយមក ក្រសួងបាននិយាយថា ប្រេសិតពិសេសម្នាក់បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចប្រទេសទាំងពីរក្នុងខែកញ្ញា ដោយលើកនេះបានតែងតាំងលោក តេង។
ទីក្រុងប៉េកាំងបានលើកកម្ពស់ការចរចាតាមរយៈក្របខ័ណ្ឌពហុភាគី រួមទាំងអាស៊ាន និងអង្គការសហប្រជាជាតិ ទោះបីជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពរបស់លោក Trump ក៏ដោយ។
ប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីង បានប្រាប់លោក ត្រាំ ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់ពួកគេនៅទីក្រុងប៊ូសាន ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង កាលពីចុងខែតុលាថា «ប្រទេសចិនបានជួយកម្ពុជា និងថៃតាមវិធីរបស់យើង ដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែន»។
ទីក្រុងប៉េកាំងមានឥទ្ធិពលយ៉ាងសំខាន់លើប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសថៃ ខណៈពេលដែលរក្សាទំនាក់ទំនងមិត្តភាពជាមួយប្រទេសទាំងពីរ។
កម្ពុជាគឺជាប្រទេសទិញអាវុធចិនដ៏សំខាន់មួយ ហើយប្រទេសទាំងពីរបានបង្កើតចំណងការពារជាតិយ៉ាងរឹងមាំ។ ពួកគេបានធ្វើសមយុទ្ធយោធាជាច្រើនចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ មក ដូចជា សមយុទ្ធ នាគមាស ហើយភ្នំពេញត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានផ្តល់សិទ្ធិចូលប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមរបស់ខ្លួនដល់ចិន។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រទេសថៃគឺជាដៃគូសំខាន់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែក៏ជាអ្នកទិញអាវុធចិនដ៏សំខាន់មួយផងដែរ។ យោងតាមវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិស្តុកហូម ប្រទេសចិនគឺជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធធំជាងគេរបស់ប្រទេសថៃក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ដែលមានចំនួន ៤៣ ភាគរយនៃការនាំចូលអាវុធសរុបរបស់ខ្លួន។
ប្រទេសថៃត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានប្រើប្រាស់អាវុធផលិតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងអំឡុងពេលប៉ះទង្គិចគ្នាថ្មីៗនេះ រួមទាំងយន្តហោះចម្បាំង F-16 ទោះបីជាទាំងទីក្រុងបាងកក និងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមិនទាន់បានបញ្ជាក់ជាផ្លូវការអំពីរបាយការណ៍ទាំងនេះក៏ដោយ។
កាលពីខែកុម្ភៈ លោក Paetongtarn Shinawatra នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅពេលនោះ បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងប៉េកាំង និងបានជួបជាមួយលោក Xi Jinping។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានជួបជាមួយលោក ស៊ី នៅប្រទេសចិនកាលពីខែសីហា។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រជុំរបស់ពួកគេ លោក ស៊ី បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រទេសចិន «គាំទ្រកម្ពុជាក្នុងការការពារស្ថិរភាពជាតិ» នេះបើយោងតាមក្រសួងការបរទេសចិន។
Comments
Post a Comment